του Δημήτρη Φιλιππότη

 

Ο Ξυλοθραύστης όπως και άλλα έργα του Φιλιππότη, που κοσμούν πολλά σημεία της Αθήνας ξεφεύγουν από το στείρο κλασικισμό και εισάγουν μια θεματογραφία καθημερινή και πιο ελαφριά. Η ρωμαλεότητα σε συνδυασμό με τη χάρη του γλυπτού αυτού μετατρέπουν σε πραγματικό αριστούργημα μια απλή κίνηση: το σπάσιμο ενός ξύλου. Σήμερα είναι τοποθετημένο στο Ζάππειο, απέναντι από τον Αρδηττό, ενώ από το 1908 ως το 1958 έστεκε στη λεωφόρο Αμαλίας, στη μικρή πλατεία πίσω από τη Ρωσική Εκκλησία, που είχε ονομαστεί προσωρινά πλατεία Ξυλοθραύστη. Σήμερα θεωρείται ένα γλυπτό αγαπητό, αλλά το 1910 είχε κατασπιλωθεί με κόκκινο χρώμα, το 1912 είχε ακρωτηριαστεί για λόγους σεμνοτυφίας και το 1914 είχε λιθοβοληθεί.
 
Ο Δημήτριος Φιλιππότης (Πύργος Τήνου, 1839 – Αθήνα, 28 Νοεμβρίου 1919) ήταν γλύπτης της νεότερης Ελλάδας. Γεννήθηκε στον Πύργο Τήνου και ήταν γιος του Ζαχαρία Φιλιππότη, γνωστού μαρμαρογλύπτη και εμπειρικού αρχιτέκτονα, ο οποίος είχε κατασκευάσει και αρκετούς ναούς μεταξύ των οποίων την Μονή Αγίου Παύλου στο Άγιο Όρος, στην ανέγερση της οποίας συμμετείχε όταν έφτασε στα δεκατρία του και ο Δημήτριος). Ο Φιλιππότης πήρε τα πρώτα πρακτικά μαθήματα γλυπτικής κοντά στον πατέρα του, αλλά πραγματοποίησε κανονικές σπουδές γλυπτικής στην Ρώμη. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα, εργάστηκε κυρίως στην Αθήνα συμβάλλοντας σημαντικά στην προαγωγή της τέχνης του στην Ελλάδα. Ως καλλιτέχνης ήταν παραγωγικός. Ήταν δε ο πρώτος που εισήγαγε μία πιο ανάλαφρη θεματογραφία στη γλυπτική, που μέχρι τότε ήταν προσκολλημένη στον κλασικισμό. Έτσι δημιούργησε έργα που απεικονίζουν θέματα της καθημερινής ζωής απλών ανθρώπων. Πολλά γλυπτά του κοσμούν δημόσιους χώρους της πρωτεύουσας. Έργα του επίσης βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη, στο Δημοτικό Βρεφοκομείο, στην Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών, στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών (ταφικό μνημείο οικογένειας Κούππα, Αβέρωφ), στο Νεκροταφείο Πειραιώς, στην γενέτειρά του την Τήνο (Μουσείο Νεοελληνικής Γλυπτικής), καθώς και σε πλατείες, ναούς και νεκροταφεία άλλων πόλεων.